Investing.com – Türkiye, 2020 ve 2021 yıllarında dünyanın en büyük 7. ve Avrupa’nın en büyük çelik üreticisi unvanını 2022 yılında kaybetti.
KPMG Türkiye tarafından hazırlanan “Çelik Sektörel Bakış – 2023” raporuna nazaran Türkiye, geçen yıl birer sıra gerilerek dünyada en büyük 8. çelik üreticisi pozisyonuna gerilerken Avrupa’daki liderliğini Almanya’ya kaptırdı. Raporda ayrıyeten Hindistan’ın önümüzdeki yıllarda hem yurt içi hem de Asya pazarında Türk üreticiler için değerli rakip olmasının beklendiği üzerinde duruldu.
KPMG Türkiye tarafından yayımlanan raporda global ham çelik üretiminin geçen yıl %4 gerileyerek 1,9 milyara tona düştüğü belirtildi. Düşüşe neden olarak ise Rusya – Ukrayna savaşının global yansımaları, küresel ölçekteki talep daralması, ABD ve AB için resesyon telaşları ve Rus gazı tedarikindeki badire ile AB’nin üretiminin azaltması gösterildi.
Dünyanın kıymetli çelik üreticisi ve ihracatçılarından olan Türkiye’de çelik üretimi, 2022 yılında dalın azalan rekabet gücüne bağlı olarak %13 oranında düştü ve 35,1 milyon ton düzeyine geriledi. 2020 ve 2021 yıllarında dünyanın en büyük 7. ve Avrupa’nın da en büyük çelik üreticisi pozisyonunda olan Türkiye, böylece dünya sıralamasında 8’inci sıraya, Avrupa’da ise Almanya’nın gerisinde kalarak 2. sıraya geriledi. Bu ortada Almanya’da çelik üretimi yıllık bazda %8,4 oranında geriledi. Global bazda bakıldığında İran ve Hindistan çelik üretimini sırasıyla %8 ve %5,8 oranında artıran ülkeler oldu.
KPMG Türkiye raporunda Türkiye’nin 2021 yılında toplam üretim açısından 40 milyon ton ile tarihin en yüksek üretim düzeyine ulaştığı belirtildi. Türkiye’nin çelik üretimindeki daralmaya münasebet olarak ise AB ve ABD’de resesyon beklentileri ile talebin düşmesi, artan güç maliyetlerinin baskısıyla rekabet gücündeki daralma gösterildi.
Çelik dalında dış ticaret açığı arttı
Diğer yandan Türkiye, global çelik dalı ihracat sıralamasında geçen yıl boyunca birinci 5 ülke ortasında kalmayı başardı. Bununla birlikte Türkiye’nin 2022 yılında bir evvelki yıla nazaran Avrupa Birliği ülkelerine gerçekleştirdiği ihracatın büyük oranda düşmesi dikkat çekti. Örneğin İspanya başta olmak üzere Belçika ve İtalya’ya yapılan çelik ihracatı sırasıyla %66, %60 ve %30 oranında daraldı. Avrupa ülkelerinin yanı sıra Türkiye’den Amerika’ya gerçekleştirilen ihracat da bir evvelki seneye kıyasla %39 oranında geriledi.
Bununla birlikte Türkiye çelik kesiminde 2022 yılında ithalat, bir evvelki yıla nazaran, ölçü istikametinden yüzde 3,6 azalışla 14,8 milyon ton oldu. Bedel açısından ise yüzde 8,5 yükselişle 15,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu alanda Rusya ile birlikte Çin, Hindistan, İran üzere ülkelerin indirimli fiyatlar ile Türkiye’ye satış yapması 2022 yılındaki Türkiye çelik ithalat ölçüsünün ve çelik eserlerinin dış ticaretindeki açığın büyümesine neden oldu.
Yeşil dönüşüm değerli hale geldi
KPMG raporunda ayrıyeten 2023 yılına dair öngörülere de yer verildi. Buna nazaran global talep ve güç maliyetleriyle birlikte Çin’in üretim stratejisinin global piyasalar ve Türkiye için belirleceği olabileceği üzerinde duruluyor.
Mevcut sakinlik devrinde Çin’in çelik üretimini artırmasının bu yıl global çelik fiyatlarını aşağı çekilebileceği düşünülüyor. Bu da güç maliyetleri yüksek seyrederken ve mevut kura nazaran Türkiye çelik üreticilerini zorlayacak bir faktör olarak görülüyor. Ayrıyeten kesim temsilcileri, yüksek güç fiyatlarına bağlı olarak çelik ihracatında %40’a varan bir daralma öngörüyor. Öteki yandan bu yıl ve önümüzdeki yıllar için gündeme gelen hususların başında AB Yeşil Mutabakatı’na ahenk çalışmalarının olacağı düşünülüyor. O denli ki raporda yüksek güç maliyetleriyle başa çıkmak için Türkiye’nin yeşil dönüşüme öncelik vermesinin kritik kıymete sahip olacağına vurgu yapılıyor.