Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı seçimleri ikinci tipi sonrasında döviz kurlarında sert üst hareket son günlerde yatay bir seyre döndü. Buna karşın büyük çoğunluğu ikinci cins seçimlerinin akabinde olmak üzere bu yıl dolar, TL karşısında yüzde 44,13, euro ise yüzde 48,21 yükseliş yaşadı. Bankacılık kesiminde mevduatlarda ise dolarizasyon yılbaşından bu yana artışını sürdürüyor. Ekonomistlerin getirisi dövize endeksli değiştiği için kur muhafazalı mevduatı da mevduatta dolarizasyon oranı hesabına dahil ediyor. Buna nazaran bankacılık bölümünde mevduatta dolarizasyon yani kur muhafazalı mevduat ile yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 67,7’ye çıktı. Yılbaşında bu oran yüzde 62 düzeyinde bulunuyordu.
Yılbaşına nazaran 5,5 puanlık artış
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) haftalık datalarına nazaran bankacılık kesiminde toplam mevduat 28 Temmuz haftası itibariyle 12 trilyon 539 milyar 477 milyon liraya yükseldi. KKM dahil TL mevduat 7 trilyon 177 milyar 132 milyon lira olurken kur muhafazalı mevduat ise 3 trilyon 132 milyar 468 milyon liraya çıktı. Yabancı para mevduatlar ise 5 trilyon 362 milyar 344 milyon lira oldu. Ekonomistler kur muhafazalı mevduatı, getirisinin dövize endeksli olması nedeniyle yabancı para mevduat ile birlikte pahalandırıyor. Bilgilere nazaran KKM hariç TL mevduatın toplam mevduat içindeki oranı yüzde 32,25 olarak hesaplanırken, kur muhafazalı mevduatın toplam mevduat içindeki oranı yüzde 24,98’e yükseldi. Yabancı para mevduatın toplam mevduat içindeki oranı ise yüzde 42,76 oldu. Böylelikle ekonomistleri mevduatın dolarizasyon oranı olarak takip ettikleri kur muhafazalı mevduat ile yabancı para mevduatın toplam mevduat içindeki oranı da yüzde 67,74’e çıktı. Bu yılbaşına nazaran 5.5 puanlık bir artışa işaret ediyor. KKM hariç TL mevduatın toplam mevduat içindeki oranı yılbaşında yüzde 37,74 düzeyinde bulunuyordu. Mart ayının son haftalarında KKM hariç TL mevduatın hissesi yüzde 42’nin üzerine yükselmişti. Kur muhafazalı mevduatın ise toplam mevduat içindeki oranı yılbaşında yüzde 15 düzeylerindeyken süratle yükseliş gösterdi ve 28 Temmuz itibariyle yüzde 25’e kadar yükseldi. Yabancı para mevduatın toplam mevduat içindeki oranı yılbaşında yüzde 46,8 iken 28 Temmuz itibariyle yüzde 42,8’e geriledi. Lakin KKM’deki artış nedeniyle mevduatta dolarizasyon oranı yılbaşına nazaran yükseliş gösterdi.
Dolar/TL iddiaları yükseliyor
Bu hafta daha yatay bir seyir izlese de döviz kurlarına yönelik yıl sonu beklentileri de yükseliyor. Deutsche Bank, yıl sonu için dolar/ TL iddialarını 27 TL’den 32 TL’ye yükseltti. Banka analistleri 2024 sonu dolar/TL iddialarını ise 35 olarak açıkladı. Banka analistleri, gerçekleştirdikleri revizyonlarla ilgili fiyat artış trendine ve “politika yapıcıların enflasyonu daha sürdürülebilir bir patikaya döndürmede karşılaştıkları zorluklara” atıfta bulundu. Analistler 2024 sonu dolar/TL kestirimlerini ise 35 olarak açıkladı. HSBC de daha evvel 27 olan dolar/ TL varsayımını 29’a yükseltmişti. Banka stratejistleri Murat Toprak ve Charlotte Ong yüksek enflasyon beklentilerine atıfta bulunarak 2024 için 32 düzeyinde dolar/TL varsayımı yaptı. Yalnızca yabancı kurumlar değil yurt içindeki kurumların da yılsonuna yönelik dolar/TL iddiaları yükseltiliyor. İş Yatırım son Para Siyaseti Şurası toplantısı sonrasında piyasa kestirimlerinin altında kalan faiz adımları nedeniyle 30,00 TL olan (haziranda 28 TL) 2023 sonu dolar kuru varsayımını 32 TL’ye yükseltmişti.
3 aya kadar vadeli TL mevduat faizinde düşüş
TL mevduat faizleri ise Merkez Bankası’nın sadeleştirme adımları kapsamında gerilemesini sürdürüyor. Merkez Bankası bilgilerine nazaran ortalamada haziran ortasında yüzde 40’ın üzerine kadar yükselen 3 aya kadar vadeli TL mevduat oranı yüzde 30’un altına geriledi. Bilgilere nazaran 28 Temmuz prestijiyle 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi ortalamada yüzde 29,32’ye indi. 6 aya kadar vadeli TL mevduat faizi ise 28 Temmuz haftasında bir evvelki haftaya nazaran 2,6 puan artışla yüzde 26,76’ya çıktı.
Bu makale birinci olarak Ekonomim üzerinde yayımlanmıştır