Kuru üzüm üretiminde ve ihracatında açık orta dünya önderi olan Türkiye’nin 2022/23 dönemi 1 Eylül 2022 tarihinde başlayan çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı 110 ülkeye ulaştı ve 426 milyon dolar olarak gerçekleşti. Kuru üzüm ihracatı ölçü bazında yüzde 2 artarak 251 bin tona ulaştı.
63. Milletlerarası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üreten Ülkeler Konferansı, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği mesken sahipliğinde Arjantin, Avustralya, Şili, Güney Afrika, Türkiye ve ABD heyetlerinin iştirakiyle gerçekleştirildi.
Türkiye toplantıda 246 bin 346 ton rekolteyle dünya genelindeki 1 milyon 90 bin tonluk çekirdeksiz kuru üzüm rekoltesinin yüzde 22’sini tek başına gerçekleştireceğini beyan etti. Üzüm rekoltesi 2022 mahsulüne nazaran yüzde 23 azaldı.
ABD, 200 bin 274 tonluk üretim ile ikinci sırada, Çin 190 bin tonluk çekirdeksiz kuru üzüm rekoltesiyle üçüncü sırada yer alıyor. Hindistan 145 bin ton, İran 95 bin ton, Şili 60 bin ton, Güney Afrika 60 bin ton, Arjantin 35 bin 500 ton, Özbekistan 20 bin ton, Avustralya 7 bin 759 ton kuru üzüm üretimi öngörüyor.
Çekirdeksiz kuru üzüm üreticisi ülkeler; 2023 yılında dünya genelinde 486 bin 926 ton kuru üzüm ihracatı hedeflerken, Türkiye; 236 bin 346 tonluk kuru üzüm ihracatıyla dünya ihracatından tek başına yüzde 48 hisse alma maksadını ortaya koydu.
Kuru üzüm kesimi yaklaşık yüzde 25’lik pazar hissesi ile dünya kuru meyve pazarında değerli bir hisseye sahip
Uluslararası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üretici Ülkeler Konferansı’nın açılış konuşmasını gerçekleştiren Türkiye Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçı Birlikleri Bölüm Heyeti Lideri Osman Öz, “Dünya kuru meyve pazarının 11 milyar dolar civarında olduğu iddia ediliyor. Kuru üzüm bölümü yaklaşık yüzde 25’lik pazar hissesi ile dünya kuru meyve pazarında kıymetli bir hisseye sahip. Geçtiğimiz birkaç yıla global Kovid-19 krizi, Rusya-Ukrayna’daki çatışmalar ve çeşitli ekonomik meseleler da dahil olmak üzere bir dizi zorluk damgasını vurdu. Bu gelişmeler karşısında ahenk sağlamak ve ayakta kalabilmek için büyük efor sarf etmek zorunda kaldık. 63. Memleketler arası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üreten Ülkeler Konferansında Arjantin, Avustralya, Şili, Güney Afrika, Türkiye ve ABD’den temsilcilerimizle ayrıntılı bir istişare yapma fırsatına sahip olduk, bu kesimimizin geleceğini şekillendirecektir.” dedi.
İklim krizi devrin büyük bir gerçeği
EİB Organik Eserler ve Sürdürülebilirlik Koordinatörü Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Mehmet Ali Işık, “Üzüm üretici ülkeler ortasında Özbekistan, İran, Çin ve Avustralya’yı ziyaret ettim. Avustralya’da şeffaf bir halde bütün bağcılık tekniklerini, üretim teknikleri bize gösterdiler. Teknoloji olarak kendilerini daima olarak yeniliyorlar. Az bir alanda daha çok eser alıyorlar ve suyu en az düzeyde kullanarak daha az işçilikle süreci yönetiyorlardı. İklim krizinin tesirlerini de gördük. Hayalet kurumuş bağlar vardı. Uzak aradaki bağlara su veremediklerini öğrendik. İklim krizi bizim hepimizin devrin büyük bir gerçeği. Geçen sene 360 bin ton rekoltemiz vardı. Bu sene 200 bin ton civarı olacak diye varsayım ediyoruz. Birlikte hareket etmemiz gerekiyor. Bu tesirleri yönetemediğimizde fiyat farklılıkları, çiftçi ve tüketici mağduriyetleri ortaya çıkıyor. İhracatçılar olarak fiyat kırılımlarından çok etkileniyoruz. Bu siyasetleri bütün ülkeler ve bütün paydaşlar birlikte yönetmemiz gerekiyor.” diye konuştu.
Üzüm üretimi düştü
Başkan Işık, “Mahsul fazla ise stoğu birlikte yönetmemiz gerekiyor. Emniyet stoğu olarak tutulmalı. Tüketicilere daha stabil bir eser sunmamız gerekiyor. ABD üretici bir ülke olduğu için çok az eser satabiliyoruz. Üzüm az olduğunda fiyatları çok yükseliyor. Bu tüketicileri olumsuz etkiliyor ve üzüm tüketimi düşüyor. Stoklarımızı onlara gönderip üretici kooperatifleri stokları kendileri pazara verebilirler. Fiyat dalgalanmalarında üzüm tüketiminin düşmesi ana gayemiz olmalı. Birleşmiş Milletler (BM) birçok yardım yapıyor eser fazla olduğunda BM vasıtasıyla üzüm tüketmeyen ülkelere üzümü tanıtmamız gerekiyor. Üzüm üretimimiz düştü. Geçen yıldan önemli bir stok ile devretmemize karşın düşüş yaşandı. Lakin rekoltenin fazla olmasının yararını gördük. Üzüm üretimini artırıp stoğumuz ile yönetirsek daha istikrarlı bir üretici kitlesi oluşturacağız.” dedi.
Arz talep istikrarı kurulmalı
Arz talep istikrarının kurulması gerektiğine değinen Mehmet Ali Işık, “Dünya çapında üzüm tüketimi artırılmalı, bunun için üretici ülkeler olarak ortak çalışmalar yapılmalı. İklim krizinin bir öbür tesiri de yağışların sistemsiz olması ve bitki hastalıklarını getirmesi. Biyolojik ve biyoteknik uğraşlar kıymetli. Havza bazlı idareye geçmeliyiz. Birbirimize tekniklerimizle yardımcı olursak üzümün tertipli bir formda tüketilmesini sağlarız. Pestisitle gayrette konusunda 33 bin çiftçimizle, üniversitelerimizle, enstitülerimizle daima birlikte hareket etmenin dalımıza yararlarını hissettik.” diye konuştu.
2023 Memleketler arası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üretici Ülkeler Konferansı’nın Başkanlığına Türkiye Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçı Birlikleri Dal Heyeti Lideri Osman Öz, Lider Yardımcılığına Avustralya’dan Mark King ve katipliğe Türkiye’den Ece Tırkaz seçildi. Prof. Ahmet Altındişli de iklim değişikliğinin dünya çapında bağcılık üzerindeki tesirlerine ait bir sunum yaptı.
14 Ekim’de Tarım ve Orman Bakanlığı Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü’nün iştirakiyle Türkiye’nin en kıymetli üzüm üretim bölgesi olan Manisa’ya teknik seyahat gerçekleştirildi. İştirakçiler mahallî uzmanlarla bir ortaya gelerek üzüm üretim teknikleri ve son gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulundu. Konferansta yıl boyunca İnovasyon ve Pazarlama hususlarında çalışacak bir komite kurulmasına karar verildi. Paris’teki Sial Fuarı’nın akabinde bir sonraki 2024 Milletlerarası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üretici Ülkeler Konferansı 24-25 Ekim 2024’te Londra’da yapılacak.