Investing.com – ABD borsaları, yatırımcıların Fed yetkililerinin siyasetle ilgili yorumlarını ve Orta Doğu’daki çatışmalarla ilgili devam eden gelişmeleri yakından takip etmesiyle yükselişe geçti. Tahvil piyasaları Columbus Günü tatilinden dönerken yatırımcılar, ABD Hazine tahvillerinde güvenlik arayışına girdi. Nakit zahmeti çeken Çinli emlak şirketi Country Garden’ın, memleketler arası borç ödemesini kaçırmasının akabinde payları düşüşe geçti. Yurt içinde işsizlik ve sanayi bilgileri açıklanırken IMF Türkiye iktisadına yönelik büyüme varsayımını yükseltti.
1. Yatırımcılar Fed konuşmalarını ve Orta Doğu’daki çatışmaları değerlendirirken vadeli süreçler yükselişe geçti
ABD pay senedi vadeli süreçleri yükseldi lakin yatırımcıların, Fed konuşmacılarının faiz oranlarına ait yorumlarını sindirmesi ve Orta Doğu’daki çatışmaları değerlendirmesi nedeniyle nispeten yatay çizgiye yakın kaldı.
Dow, S&P 500 ve Nasdaq 100 %0,2 yükseldi.
Ana endeksler, evvelki seansı yeşil renkte sonlandırarak daha evvelki düşüşleri aksine çevirdi. Wall Street, ABD Hazine tahvil getirilerinde son devirde görülen yükselişin, merkez bankasının kısa vadede borçlanma maliyetlerini artırma muhtaçlığını azaltabileceğini öne süren Fed yetkililerinin güvercin açıklamalarından kısmen dayanak aldı.
İsrail ile Filistinli İslamcı küme Hamas ortasındaki çatışmaların tırmanmasının, jeopolitik sonuçlarına ait kaygılara bağlı olarak güç payları, petrol fiyatlarındaki artışla birlikte en düzgün performans gösteren paylar ortasında yer aldı.
Petrol fiyatlarındaki artış ve birçok hava yolu şirketinin İsrail’in ana seyahat kapısı olan Tel Aviv’e uçuşları iptal etme kararının akabinde büyük hava yolu şirketlerinin payları düştü. Bu ortada savunma payları çatışma haberleri üzerine ralli yaptı ve S&P 500 Havacılık ve Savunma endeksi, 2020’den bu yana bir günlük en büyük artışını kaydetti.
2. ABD Hazine tahvili getirileri, inançlı liman arayışıyla Asya’da geriledi
ABD Hazine tahvillerinin getirileri, Gazze’de ağırlaşan karışıklığın akabinde yatırımcıların Amerikan borçlarının göreli güvenliğine akın etmesiyle çoğunlukla düştü.
Gösterge niteliğindeki 10 yıllık Hazine tahvilinin getirisi, Asya seansında bir orta %4,62’ye kadar düşerek Mart ayından bu yana en büyük düşüşünü kaydetti. Ayrıyeten Fed’in, faiz oranlarını öngörülenden daha uzun bir mühlet yüksek tutmayı tercih edeceği telaşlarıyla tetiklenen son devirdeki sert satışlardan bir ölçü kurtuldu.
Ancak 10 yıllık getiri %0,007 puan artışla %4,65’e yükseldi. Öteki vadelerde, faiz oranına hassas 2 yıllık getiri %0,09 puan düşüşle %4,98’e ve daha uzun vadeli 30 yıllık getiri %0,10 düşüşle %4,84’e geriledi.
Getiriler ekseriyetle fiyatlara aykırı tarafta hareket eder.
ABD tahvil piyasaları, Pazartesi günü Columbus Günü tatili nedeniyle kapalıydı ve bu sabah, geçen hafta sonu Hamas’ın Gazze yakınlarındaki İsrail bölgelerine yaptığı beklenmedik ataktan bu yana yatırımcılar birinci kere devlet borçlarına sermaye koyabildi.
3. Fed yetkilileri, son devirdeki getiri artışını yorumladı
ABD Merkez Bankasının para siyasetini daha da sıkılaştıracağı tarafındaki birtakım tasaları yatıştırmaya yardımcı olan, iki üst seviye Fed yetkilisinin yorumları da getirileri düşürdü.
Fed’in Eylül ayındaki son toplantısından bu yana 10 yıllık Hazine tahvillerinin getirileri keskin bir biçimde yükseldi ve siyaset yapıcılara, bunun daha güçlü bir iktisat beklentisinin mi yoksa yatırımcıların faiz oranı riskini taşımak için daha yeterli getiri istemelerinin bir sonucu mu olduğunu kıymetlendirme vazifesini bıraktı.
Bir konferansta konuşan Dallas Fed Lideri Lorie Logan, yüksek getirilerin, temel Fed fon oranını artırma gereksinimini dengeleyebileceğini öne sürdü. Tıpkı aktiflikte Fed Lider Yardımcısı Philip Jefferson da uzun vadeli getirilerdeki sıçramanın akabinde merkez bankasının artık “dikkatli bir biçimde ilerlemesi” gerektiğine işaret etti.
Piyasalar, bu görüşlerin bu hafta konuşma yapması planlanan öteki kimi Fed yetkilileri tarafından da yankı bulup bulmayacağını merak ediyor.
Merkez Bankasının Eylül ayı toplantısının tutanakları Çarşamba günü açıklanacak ve çok değerli olan tüketici fiyat rakamları Perşembe günü yayımlanacak.
4. Orta Doğu’daki çalkantılara odaklanan ham petrol yatay seyrediyor
Petrol fiyatları, yatırımcıların İsrail ve Hamas ortasındaki çatışmanın neden olduğu arz kesintileri potansiyelini ölçmeye çalışmasıyla Salı günü yatay çizgi etrafında dalgalandı.
WTI %0,2 artışla 86,56 dolardan süreç görürken Brent %0,2 artışla 88,30 dolara yükseldi.
Hamas’ın hafta sonu İsrail’e son on yılların en büyük saldırısını başlatması ve İsrail’in Gazze’ye hava akınlarıyla sert bir misilleme yapması sonrasında her iki kontrat da %4’ün üzerinde artış gösterdi.
Yatırımcılar, şiddetin Orta Doğu’nun daha derinlerine yayılabileceği ve bölgede esasen sıkı olan arz tablosunu tehdit edebileceği konusunda kaygılı.
5. Country Garden kredi ödemesini yapamadı
Çinli emlak şirketi Country Garden (2007), vadesi gelen milletlerarası bir kredinin geri ödemesini yapamayınca payları %10’dan fazla kıymet kaybetti.
Foshan merkezli şirket, Hong Kong Menkul Değerler Borsasına yaptığı yasal müracaatta, ABD doları cinsinden ve öbür offshore ödeme yükümlülüklerinin tamamını, “vadesi geldiğinde yahut ilgili ödemesiz ön mühlet içinde” yerine getirmeyi beklemediğini belirterek muhtemel bir temerrüt korkusuna yol açtı.
Country Garden, satışların yılın başından bu yana “kayda kıymet bir baskı” altında olduğunu da kelamlarına ekledi. Eylül ayında kümenin kontratlı satışları, altıncı ay üst üste azalarak 6,17 milyar RMB’ye (renminbi) geriledi. Bu, 2022’nin tıpkı ayına kıyasla %80,7’lik bir düşüş manasına geliyor.
Geçtiğimiz ay teknik bir temerrütten kaçınmayı başaran firma, alacaklıları için “en pragmatik ve en uygun çözümü” geliştirmeye yardımcı olmak üzere mali danışmanlar getirdiğini kaydetti.
6. Türkiye’de işsizlik oranı bir evvelki aya nazaran düşerken IMF büyüme iddiasını revize etti
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Ağustos ayına dair sanayi üretimi ve işsizlik datalarını açıkladı.
TÜİK tarafından yayımlanan datalara nazaran Türkiye’nin sanayi dalı, Ağustos ayında yıllık %3,1’lik bir artış kaydetti. Lakin aylık bazda %0,8 oranında bir azalma yaşadı.
Öte yandan Ağustos ayına ilişkin iş gücü dataları ise mevsim tesirinden arındırılmış işsizlik oranının %9,2 düzeyinde gerçekleştiğini gösterdi.
İşsiz sayısı 56 bin kişi azalarak 3 milyon 223 bin kişi olarak kaydedildi. İşsizlik oranının cinsiyete nazaran dağılımında ise erkeklerde %7,5, bayanlarda %12,6 olarak varsayım edildi.
Bu ortada Memleketler arası Para Fonu (IMF), Türkiye için ekonomik büyüme varsayımının, 2023 yılında iç talebin beklenenden güçlü olması nedeniyle üst taraflı revize edildiğini bildirdi.
IMF bugün yayımladığı “Global Ekonomik Görünüm Raporu”nda da Türkiye’nin büyüme beklentisini yüzde 4 olarak açıkladı.