Küresel iktisatta stagflasyon tehdidi giderek açığa çıktıkça ons altın ve ons gümüş fiyatlarının daha güzel performans göstereceği kestirim ediliyor. Son birkaç gün içinde gümüş fiyatlarında yaşanan dikkat cazibeli yükseliş ise gümüşün, yükseliş trendi start aldığında yedek kulübesinden çıkıp piyasalarda forvet olarak altının yerini alabileceği yorumlarına neden oluyor.
Gümüş dikkatleri üzerine çekiyor
Gümüş bu hafta dikkatleri üzerine çekti ve altının salı günü prestijiyle 1,3’lük mütevazi haftalık artışını geride bırakarak yüzde 6,8’lik değerli bir çıkar elde etti. Yalnızca 10 süreç gününde gümüş fiyatı 22,265 düzeyinden yüzde 10,7 artışla 24,70 düzeyine yükseldi. Gerçekten 10 süreç gününde ons altındaki yükseliş yüzde 2 dolayında oldu.
Gümüş, yükseliş taraflı bir hareket içine girerken akıllara gelen soru ise “Daha ne kadar yükseğe tırmanabilir?” oluyor.
“29 dolar/ons görülebilir” iddiası
Emtia ve pay senedi analisti Lira Mercer tarafından yapılan bir tahlile nazaran geçmiş trendlere bakıldığında, gümüşün daha evvel yükseliş trendini doğruladığı devirde ortalama azamî fiyat artışı yüzde 13,2, ortalama azamî yarar ise yüzde 19,6 oldu.
Bu istatistikler uygulandığında, şayet gümüşün trendi direnç düzeyi 24,87’de uzun konum tarafında hareket ederse medyan azamî yararla eşleşmesi, fiyatları 27,480’e, ortalama azamî yararı ise 29,040’a çıkarabilir.
Geçmiş datalar birebir vakitte bu uzun trendlerin, çoklukla ortalama 11 hafta sürdüğünü gösteriyor. Bu hesaplamalar, Fed’in faiz artışlarını dizginleyecek bilgi akışı olursa gümüşün çıkar potansiyelini gösteriyor.
Yıllık talebin 100 milyon onsa çıkması bekleniyor
Yeşil iktisat denilince endüstriyel uygulamalarda yaygın kullanımına karşın gümüş bazen art planda kalıyor. Bunun yerine kobalt, lityum ve nikel üzere batarya metallerine odaklanılıyor. Lakin yapılan iddialar, dünyada elektrikli araç (EV) dalından gelen talebin gümüş tüketiminde büyük bir artışa neden olacağını gösteriyor.
Gümüş Enstitüsü (Silver Institute) tarafından yapılan bir araştırmada, 2030 yılına kadar elektrikli araçların toplam 100 milyon ons gümüş tüketmesi bekleniyor. Transparency Market Research tarafından yapılan bir öteki araştırmada da bakır ve gümüş bileşenleri pazarının, 2031 yılına kadar 9,3 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Bu da pazarın 2031’e kadar yıllık ortalama yüzde 15,1 oranıyla büyüyeceği manasına geliyor. 2040 yılına gelindiğinde gümüş üretiminin neredeyse yarısı, elektrikli araçlar için gerekli olacak.
Araç başına 25-50 gram gümüş kullanılıyor
Gümüşün eksiksiz elektrik iletkenliği, onu elektrikli araçlarda kıymetli bir bileşen haline getiriyor. Gümüş, EV’lerde (elektrikli araçlarda) otomatik frenleme, hidrolik direksiyon ve navigasyon sistemlerinde, çeşitli fonksiyonlara yönelik elektrik kontaklarının kaplaması olarak kullanılıyor.
EV’ler yaklaşık 150 ila 250 elektrik kontağı içerir. Bunların birçoklarında gümüş kullanılır. Bunun nedeni, gümüşün dünyadaki en verimli iletken materyal olmasıdır. EV’ler, içten yanmalı motorlu emsallerine nazaran daha fazla elektrikli bileşene sahip ve münasebetiyle daha yüksek gümüş yüklemesi gerektiriyor.
Benzinli ve dizel arabalar için araç başına gümüş yüklemesinin 15-28 gram olduğu varsayım ediliyor. Hibrit araçlarda gümüş kullanımı, hafif araç başına 18-34 g civarında daha yüksekken akülü elektrikli araçların (BEV’ler) araç başına 25-50 g aralığında gümüş tükettiği hesaplanıyor.
Otonom araçlar talebi destekleyecek
Silver Institute ayrıyeten “otonom sürüşe geçişin, araçlarda karmaşık sistemleri artırarak daha da fazla gümüş tüketimi gerektireceğini”, hasebiyle otomotiv sanayisindeki gümüş talebinin görünümünün, onlarca yıl boyunca epey sağlıklı göründüğünü belirtiyor.
Bu makale birinci olarak Ekonomim üzerinde yayımlanmıştır.