Türk-İş’in çalışmasına nazaran besin fiyatları Ağustos’ta aylık %4,63, yıllık %77,04 artış kaydetti.
Çalışmaya nazaran birebir ayda yoksulluk sonu 39.733 TL (önceki 337.974,11 TL), açlık sonu 12.198 TL (önceki 11.658,05 TL) olarak gerçekleşti.
Açıklamada şöyle denildi:
Açlık sonu 12 bin TL’yi geçerken yoksulluk hududu 40 bin TL’ye dayandı
- Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması fiyatı (açlık sınırı) 12.198,04 TL’ye,
- Gıda harcaması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması zarurî öbür aylık harcamalarının toplam meblağı (yoksulluk sınırı) 39.733,03 TL’ye,
- Bekâr bir çalışanın yaşama maliyeti de aylık 15.813,15 TL’ye yükseldi.
TÜRK-İŞ datalarına nazaran “mutfak enflasyonu” sekiz ayda %50 artış gösterdi
- Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken minimum harcama fiyatındaki artış bir evvelki aya nazaran %4,63 oranında gerçekleşti.
- Sekiz aylık değişim oranı ise %50,02 olarak tespit edildi.
- Son on iki ay itibarıyla değişim oranı %77,04 oldu.
- On iki aylık ortalamalara nazaran değişim oranı ise %107,89 olarak hesaplandı.
TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara nazaran besin eserlerinde Ağustos 2023 prestijiyle gözlemlenen değişim, harcama kümelerine nazaran şu biçimde oldu:
Süt, yoğurt ve peynir, bir ayda %12 ila %26 zamlandı
Bir ayda süt ortalama %12, yoğurt %14, peynir %26 zamlandı.
Market markalı (private label) süt fiyatları 21,5 TL/L, peynir 117,5 TL/kg düzeyine geldi. 1,5 olması gerektiği kabul edilen süt yem paritesi 1,34 düzeyinde kalırken çiğ süt fiyatı resmi olarak hâlâ 11,50 TL düzeyinde.
Mercimek ve nohutta süratle yükselen fiyatlar, ihracatta yeni sınırlamalar getirdi
Et ve Süt Kurumu (ESK), Ankara Besin ve Gereksinim Unsurları Perakendeciler Derneği bünyesinde faaliyet gösteren marketlerin bir kısmına, Nisan sonu prestijiyle ithal edilmiş olan karkas etleri düşük fiyattan vermesi sayesinde dana kıyma 190 TL, kuşbaşı 210 TL’den satılmaya başlanmıştı. Bu eserler sırasıyla bu ay 269 TL ve 289 TL’den satıldı.
Bunun yanında ulusal zincir marketler ve Ankara’nın dernek üyesi olmayan ve olup da yerli et satmaya devam eden lokal marketlerinden pek birçoklarında dana kıyma ortalama 303, kuşbaşı ortalama 340 TL’den reyonlardaki yerini aldı.
Bir ayda balık (kültür) ve nohut %4, tavuk %7, yağlı tohumlar (kuruyemiş) ve yeşil mercimek %10, kırmızı mercimek ve yumurta %11 oranında zamlandı. Önümüzdeki ay avlanma mevsiminin başlamasıyla balık fiyatlarının ne olacağı merakla bekleniyor.
Dana etinin fiyatında hudutlu bir düşüş gözlemlendi. Tavuk yumurtasının tanesi 3,60 TL’nin üzerine çıktı. Tavuk üretimi resmi datalara nazaran düşmeye devam ederken ayrıyeten süratle artan fiyatları münasebetiyle mercimek ve nohut ihracatına yeni sınırlamalar getirildi.
Dört kişilik ailenin yalnızca ekmek masrafı 700 TL’ye yaklaştı
Bir ay içinde pirinç, bulgur ve un %3’er, irmik ve makarna hafif düzeyde zamlandı.
Market markalı (private label) makarna fiyatları 20 TL/kg düzeyine yükseldi. Ankara’da 6,5 TL’ye satılan 200 gramlık beyaz ekmek üzerinden hesaplandığında 4 kişilik ailenin aylık yalnızca ekmek masrafı 682,5 TL oldu.
Taze sebze-meyve kümesinde ayın artırım şampiyonu %66 artış ile pazı
Semt pazarlarında hem yeşil soğan, maydanoz üzere salata yeşilliklerinin hem de ıspanak üzere yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları geriledi. Patates ve kuru soğan fiyatları 20 TL’den 16,7 TL’ye düştü. Limon, turp, barbunya, domates, karnabahar fiyatları azaldı.
Fasulye, börülce bamya, kabak, patlıcan fiyatları yükseldi. Bu ayın artırım şampiyonu %66’lık artışla pazı oldu.
Elma, karpuz, kiraz, muz zamlandı. Nektarin, çilek, kavun, üzüm fiyatları geriledi. En düşük fiyatlı meyve bu ay 20 TL ile elma oldu. Ortalama zerzevat (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık vb. salata yeşillikleri dâhil değil) kg fiyatı 25,50 TL, ortalama meyve kg fiyatı 34,69 TL oldu. Hesaplamada 24’ü zerzevat ve 10’u meyve olmak üzere toplam 34 eserdeki fiyat değişimi dikkate alındı.
Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 27,51 TL olarak tespit edildi (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık üzere salata yeşillikleri bu hesaplamada “Ortalama Meyve-Sebze Fiyatı”na dâhil edilmektedir).
Yağ fiyatlarındaki süratli artış yüzünden zeytinyağı ihracatı 1 Kasım’a kadar durduruldu
Bir ay içinde zeytinyağında %24, tereyağında %22, margarinde %8, ayçiçek yağında %5 fiyat artışı yaşandı. Market markalı (private label) ayçiçek yağlarının fiyatı 40 TL/L, tereyağlarının 220 TL/kg düzeyine geldi.
Hızla artan yurt içi fiyatları (ortalama 251 TL) sebebiyle zeytinyağı ihracatı 1 Kasım’a kadar durduruldu.
Çay %3 zamlandı
Tuz %20, reçel %15, bal ve şeker %13, çay %3 zamlandı.
Baharatlar, ıhlamur, zeytin ve salçada fiyat değişimi görülmezken pekmez fiyatı sonlu düzeyde azaldı.
Foreks Haber Merkezi