Investing.com – Kripto para piyasaları, global piyasalara nazaran daha sığ olması ve buna bağlı olarak daha volatil piyasalar olmasından ötürü en riskli piyasaların başında gelir.
Kripto piyasaları, ticarete yönelik riskleri dışında düzenleyici eksikliğinden ötürü, berbat niyetli bireylerin de gayesinde olan piyasalardır. Bu piyasalarda ticaret riski dışındaki dolandırıcılık risklerinden korunmak için öncelikle kripto bölümüne yönelik dolandırıcılık formüllerinden haberdar olmak gerekir.
Teknolojinin süratle ilerlemesi insanların hayatını kolaylaştırırken öteki yandan güvenlik açıklarının artmasını da beraberinde getirir. Kripto piyasalarının da dahil olduğu finans teknolojisinde bugün başa çıkılması gereken en büyük sıkıntılardan biri siber güvenliktir.
Yatırımcıların ferdi olarak dolandırıcılık faaliyetleri konusunda bilgi sahibi olması riskin minimize edilmesi konusunda son derece değerlidir. Kripto dalında en sık görülen dolandırıcılık yollarını ve bunlardan korunma formüllerini aşağıdaki üzere sıraladık.
Kimlik avı saldırısı
Bu metotta dolandırıcılar, uydurma web siteleri yahut e-postalar kullanarak kullanıcıların şahsî bilgilerini çalmaya çalışır. Kullanıcıların sağlam olmayan irtibatlara tıklamaması ve şahsî bilgilerini paylaşmaması bu ataktan korunmak için kafidir. Ayrıyeten e-posta kutularına gelen mail adreslerinin uzantılarının denetim edilmesi de tesirli bir korunma formülü olarak kabul edilebilir.
Pump&Dump aktiviteleri
Kripto ticaretinde sıklıkla görülen ve Pump&Dump olarak bilinen bu usul, bilhassa piyasa hacmi düşük kripto varlıkların piyasasına yönelik gerçekleşen bir dolandırıcılık formülü olarak kabul edilebilir.
Bu teknikte bir küme, kripto para fiyatını manipüle ederek yüksek yarar vaadi ile yatırımcı çekmeye çalışır. Düşük hacimli altcoin’lerde daha sık rastlanan bir aktivitede yapay alımlar yapılarak yatırımcıların altcoin talebini artırması beklenir. Böylelikle kripto varlığı büyük ölçüde taban düzeyinden alan küme iştirakçileri, süratli yükselişin akabinde satışa geçerek kısa vadeli volatiliteden kâr sağlamayı hedefler.
Özellikle toplumsal medya platformlarında ağırlaşan bu kümelerden ve toplumsal medyada yüksek çıkar vadeden isimlerden uzak durarak bu aldatmacadan korunmak mümkündür.
Rug Pull dolandırıcılığı
Rug Pull, bir kripto projesinin geliştiricilerin ellerindeki varlıkları süratle satarak projeyi terkettiği durumu söz eder.
Kripto para piyasalarında binlerce proje geliştirilir ve bunlardan kimileri kısa müddette muazzam bedel artışları kaydeder. Bu üzere projeler, yüksek çıkar beklentisi içinde yatırım yapan kullanıcılar için bir risk teşkil eder. O denli ki kripto varlıkların büyük çoğunluğunu elinde tutan proje sahipleri, yükselen talebi kıymetlendirerek ellerindeki varlıkları merkezsiz kripto borsalarında süratle satabilir. Bu bireyler, böylelikle projeyi terkederek önemli kârlar elde edebilir. Hâl bu türlü olunca dolandırıcıların elde ettikleri kâr, o proje yatırım yapan kullanıcıların birikimlerinden oluşur.
Bu yüzden kurucuları anonim olan, büyük yatırım kuruluşları tarafından fonlanmayan ve muhakkak kullanım alanına odaklanmayan kripto projelerinden uzak durmak birikimlerin heba olmaması için son derece değerlidir.
Sahte ICO’lar
Bu usul bilhassa 2017 yılında boğa piyasasını yönlendiren altcoin patlamasının yaşandığı periyotta sıklıkla karşımıza çıktı. Artan talepten yararlanmak isteyen birçok makûs niyetli kişi ve küme, düzenleyici boşluğundan yararlanarak birinci token teklifi olarak isimlendirilen düzmece ICO projeleri oluşturdu ve yatırımcılardan önemli ölçülerde fon topladı. Lakin bu projelerin bir birçoklarının aylar içinde boş olduğu farkedilirken projeyi lanse edenler Rug Pull gibisi bir sistemle yatırımcıları dolandırdı.
Bugün de kripto sanayisinde birçok proje hayata geçirilirken yatırımcıların projeleri ayrıntılı halde araştırması son derece kıymetli. Bu cins geçersiz projelerden kaçınmak için bilhassa piyasa tarafından kabul görmüş Launchpad platformlarından çıkan projelere yatırım yapmak riski minimize etme konusunda son derece değerli.
Phishing (oltalama) dolandırıcılığı
Bu formül kimlik avı saldırısına benzeri biçimde, düzmece web siteleri yahut e-postalar aracılığıyla kullanıcıların kripto para cüzdan bilgilerini yahut özel anahtarlarını çalma teşebbüsüdür. Kullanıcılar, bilhassa özel anahtarlarını hiçbir platformda paylaşmayarak bu çeşit akınlardan korunabilir. Ayrıyeten kullanılan harici kripto cüzdanlarının da kaynaklarının inançlı olduğu denetim edilmelidir.
Özetleyecek olursak; kripto bölümündeki dolandırıcılık faaliyetlerinden korunmak için şunlar yararlı olabilir:
- Yüksek süreç hacmine sahip güvenilik kripto borsalarını kullanmak ve hesap güvenliği için iki faktörlü kimlik doğrulamayı tercih etmek
- Kripto projelerine yatırım yapmadan evvel projenin teknik dokümanını incelemek ve takım hakkında ayrıntılı bilgi edinmek
- Kripto cüzdanlarını sağlam kaynaklardan indirmek
- Güvenli gözükmeyen kontaklara tıklamamak ve ferdî bilgileri paylaşırken temkinli olmak
- Şüpheli aktiviteleri toplumsal medya aracılığıyla araştırmak
Kripto para sanayisinde ticaret ve yatırım yaparken riskler minimize edilebilir, fakat risk büsbütün ortadan kaldırılamaz. Bu nedenle, yatırım yapmadan evvel ferdî finansal duruma ve risk algısına nazaran hareket etmek kıymetlidir.